Historia OSP Kałuszyn

Ochotnicza Straż Pożarna w Kałuszynie powstała w maju 1902 roku pod nazwą Straż Ogniowa Ochotnicza jako rezultat inicjatywy grupy społeczników i mieszkańców miasta, zainspirowanych doświadczeniami tragicznych pożarów, w tym wielkiego pożaru w roku 1901, który dotkliwie zniszczył znaczną część miejskiej zabudowy. Celem organizacji była ochrona miasta i okolic przed pożarami oraz niesienie wsparcia mieszkańcom w sytuacjach zagrożenia.

Pierwsze wzmianki o zorganizowanej ochronie przeciwpożarowej w Kałuszynie pochodzą z roku 1834, kiedy to Straż Społeczna Ogniowa dysponowała m.in. sikawką średnią wozową, 60 sikawkami ręcznymi blaszanymi, 15 kubłami, 15 drabinami oraz 30 bosakami. Mimo posiadania sprzętu, brakowało wówczas odpowiedniej organizacji oraz zabezpieczenia materiałowego i lokalowego, co potwierdzają zapisy w inwentarzach miejskich.

Utworzenie organizacji było możliwe po uzyskaniu zgody władz carskich, a jej zadaniem stało się zwalczanie pożarów i przyczyn ich powstawania na terenie miasta. Zapał mieszkańców oraz inspiracja tragicznymi wydarzeniami pozwoliły powołać do życia stowarzyszenie, które od początku swojego istnienia aktywnie angażowało się w życie społeczne i bezpieczeństwo lokalnej społeczności.

Powstanie Jednostki

W skład pierwszego zarządu Straży Ogniowej Ochotniczej weszli:

prezes: Piotr Chrzanowski – właściciel majątku w Kazimierzowie,
naczelnik: Stefan Kozłowski – właściciel sklepu i kupiec,
gospodarz: Jan Gabert – właściciel gospodarstwa rolnego.

Straż od samego początku jednoczyła mieszkańców miasta różnego pochodzenia i zawodów, którzy wspólnie dbali o bezpieczeństwo i rozwój organizacji.

Pierwsza siedziba Straży mieściła się w drewnianym baraku-szopie, znajdującym się w pobliżu Placu Kilińskiego, 80 metrów na południe od nowo wzniesionego kościoła gotyckiego. Przechowywano tam sprzęt gaśniczy: drabiny, bosaki, sikawki, tłumice, beczkowóz konny oraz ręczną sikawkę.

Zdjęcie przedstawia strażaków OSP Kałuszyn wykonane najprawdopodobniej w drugiej połowie drugiej dekady XX wieku, na tle drewnianej szopy na narzędzia pożarnicze wybudowanej w 1850r.

Pierwszy zarząd i pierwsza siedziba

W 1916 roku podjęto inicjatywę budowy nowej, murowanej remizy pod nazwą "Strażnica". Dzięki dobrowolnym ofiarom mieszkańców miasta Kałuszyna, staraniom miejscowych działaczy szczególnie Ks. Dziekana Józefa Rybarkiewicza - Prezesa, Stefana Kozłowskiego - Skarbnika, Franciszka Stasiaka, Ignacego Peciaka i Leonarda Budkowskiego udało się ukończyć inwestycję w stanie surowym w roku 1918r. Wykończenie poszczególnych pomieszczeń trwało przez wiele lat okresu międzywojennego 1918r.-1938r.

Zdjęcie przestawia budynek Ochotniczej Straży Pożarnej około roku 1930.

"STRAŻNICA"

Straż prężnie rozwijała swoją działalność, zdobywała nowy sprzęt i sukcesywnie organizowała interwencje na terenie miasta.

W roku 1926 r. w szeregach straży było 44 członków czynnych, 7 członków wpierających oraz jeden członek honorowy.

Na wyposażeniu jednostki znajdowały się:

- Dwie sikawki ręczne 2 i 4 kołowe

- Węże: ssawne - 3szt., tłoczne - 7szt.

- Bosaki - 9 szt.

- Topory - 29 szt.

- Linki - 7 szt.

- Pasy - 90 szt.

- Tłumice - 10 szt.

- Kaski mosiężne - 55 szt.

- Mundury - 46 szt.

- Dzwony Alarmowe - 8 szt.

Liczba członków rosła, a organizacja stopniowo umacniała swoją pozycję jako podstawowy filar bezpieczeństwa mieszkańców Kałuszyna.

Rozwój organizacji w pierwszych latach

Jednym z najciekawszych i najbardziej zasłużonych elementów działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Kałuszynie była strażacka orkiestra dęta. Zgodnie z przekazami kronikarskimi, już od 1912 roku kałuszyńska straż pożarna mogła poszczycić się swoją własną orkiestrą, która towarzyszyła najważniejszym wydarzeniom, uroczystościom miejskim i patriotycznym, a także występowała podczas lokalnych świąt oraz obchodów strażackich.

Orkiestra stanowiła ważny filar życia kulturalnego miasta – integrowała mieszkańców, dodawała splendoru miejskim obchodom i wspierała działalność społeczną OSP. Jej obecność była nieoceniona m.in. podczas poświęcenia sztandarów, uroczystości religijnych oraz licznych defilad.

Podczas II wojny światowej (w latach 1939–1945), kiedy wiele wartości materialnych zostało utraconych, orkiestra również ucierpiała: większość instrumentów zaginęła, jednak część sprzętu udało się zachować. Lata powojenne były trudnym okresem dla muzyków, lecz orkiestra odrodziła się wraz z odbudową struktur i życia społecznego Kałuszyna.

Orkiestra dęta OSP w Kałuszynie była dumą miasta, łącząc pokolenia strażaków-amatorów, ich rodziny i lokalnych entuzjastów muzyki.

Orkiestra Dęta

Adres

ul. Warszawska 7

05-310 Kałuszyn

Kontakt

ospkaluszyn@gmail.com